Fóuterlo(-palo)
Aristolochia pallida
Aristolochiaceae
Nom en français : Aristoloche pâle.
Descripcioun :Aquesto fóuterlo trachis dins li bos fres, blachiero e castagneredo, pulèu sus sòu séusous. Se recounèis à si fueio redouno (mai emé un pecou au contro de la fóuterlo-sarrasino) e à si flour claro. Sèmblo proun à Aristolochia paucinervis, mai aquesto radiero à uno cabosso en long (redouno encò Aristolochia pallida).
Usanço :Es uno planto empouisounanto que caup d'acide aristolochique marrit pèr li ren.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aristolochia
Famiho : Aristolochiaceae
Ordre : Piperales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 400 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Blachiero
- Castagnaredo
- Bos fres
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord
Ref. sc. : Aristolochia pallida Willd., 1805
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753